Als je mij ook maar een beetje kent weet je dat ik nooit zal zeggen dat ik lezen haat.
De uitspraak:
Ik haat lezen
Is er één die je in het onderwijs steeds meer hoort.
In de internationale onderzoeken over lezen komt Nederland helaas elke keer slechter uit de test.
Lezen is een proces dat niet bij iedereen vanzelf verloopt. Soms zelfs al met heel wat moeite en frustratie vanaf groep 3. Lezen kan moeilijk zijn maar je kind of leerling hoeft niet meteen een haat verhouding te ontwikkelen rondom lezen. Daarom ben jij ook van mega belang in dit proces.
Of je dit nu leest met een ouder-pet of onderwijs-pet we weten allemaal dat we ze moeten helpen en het goede voorbeeld moeten geven. Doe je dat ook?
- Wijs jij ze op het belang van lezen?
- Lees jij zelf in het bijzijn van je kind of leerling om dit voor te doen?
- Lees je tijdens het samen lezen ter beloning ook wat extra bladzijden voor?
- Zorg jij dat de leesactiviteiten een speels element bevatten?
Bovenstaande vragen zijn vragen om eens serieus over na te denken.
Ik schreef vorig jaar april al over het belang om goed te kunnen lezen.
Dat was naar aanleiding van een krantenartikel waarin ook al stond dat veel mensen laaggeletterd van school gaan. In Nederland hebben we genoeg faciliteiten waardoor dit niet nodig zou hoeven zijn. Dat blog vind je HIER
Bewustwording
Vorige week sprak ik tijdens een intake ook ouders die amper lezen met hun kind terwijl zij zien dat lezen voor hun kind niet vanzelf gaat. Ouders waren zich niet bewust van de rol die zij kunnen hebben in de begeleiding van het leren lezen en het behouden van de leesmotivatie.
Vier keer per week thuis samen 15 minuten lezen is écht haalbaar. Er zitten zeven dagen in een week en als het goed is kook je ook zeker vier dagen per week voor jezelf (en je gezin). Dat kost ook tijd, net als lezen dus maak er routine van. Kies standaard dagen en tijdstippen om te lezen. Varieer in hoe je dat doet. Je wil bewerkstelligen dat je kind of leerling zelfstandig naar een boek grijpt en die leeskilometers (zoals we dat noemen) uit zichzelf maakt.
Tekst gericht i.p.v. strategie gericht
Op school kan er ook nog een hoop beter want de manier waarop het vak ‘begrijpend lezen’ nu veelal wordt gegeven is geen tekst onderwijs. Er wordt namelijk met teksten gewerkt waarbij strategie gericht wordt gewerkt in plaats van te bespreken waar de tekst over gaat of wat de (moeilijke) woorden betekenen. Hier wordt kort bij stil gestaan. Het moet juist andersom. Ook worden de leerlingen niet altijd uitgedaagd qua tekstniveau. Van een tekst op een hoger (niet te moeilijk) niveau, leren ze veel meer omdat er uitgebreider over de tekst en woorden wordt gesproken. De nieuwe leerstof wordt daardoor dieper opgeslagen in het geheugen en gelinkt aan al opgedane kennis.
Heel belangrijk blijft dat er inspraak is, in de keuzes van de tekst onderwerpen. Teksten met onderwerpen die ertoe doen, stimuleren betrokkenheid en motivatie om te gaan lezen en de leesvaardigheden verder te ontwikkelen.
En toen
De Kinderboekenweek begint vandaag (30 september) en duurt t/m 11 oktober. Heb jij al een wensenlijstje met je kinderen of leerlingen gemaakt? Het thema is deze keer ‘en toen.’ Super interessant om meer te weten te komen over vroeger. Dat kan over de Grieken, Romeinen, het oude Egypte maar ook meer technisch gerelateerde onderwerpen: hoe is een luchtballon ontstaan? Op https://kinderboekenweek.nl/thematitels/ kun je de thematitels van deze Kinderboekenweek vinden.
Met de leerlingen uit de praktijk sluit ik er ook zoveel mogelijk op aan. Bijvoorbeeld afgelopen maandag, toen startte er weer een nieuwe groepstraining begrijpend lezen. We gebruikten een tekst over luchtballonnen die ze volgende week kunnen samenvatten.
En nu…
Is het aan jou om dus te zorgen voor uitdaging in tekst én leesmotivatie.
Lezen houd je leuk door te variëren. Dus hier wat tips om thuis of in de praktijk ‘anders’ te lezen.
- Neem woorden of letters die nog lastig zijn over op losse papiertjes of schrijf ze op stokjes (of hoe jij het zou willen doen). Noem een woord of letter en laat je kind of leerling het woord of de letter zoeken en er op meppen met een vliegenmepper of pen. Een variatie hierop is om het kaartje of het stokje naar je toe brengen en dan te laten benoemen wat er op geschreven staat. Tijdens het brengen kan je kind of leerling hinkelen, rennen, kruipen (zo zet je meteen bewegend leren in).
- Neem een rij met woordjes die nog lastig zijn (voor kinderen die nog geen eind groep 4 DrieMinutenToets niveau hebben) en knip die rij in stukjes. Leg die verdeeld over de ruimte neer en laat je kind/leerling een stukje pakken, naar jou toe bewegen en het aan je voorlezen. Goed? Dan kan het volgende stukje worden gehaald (en ga je zo verder. Ook hier kun je bewegend leren manieren inzetten zoals bij tip 1 beschreven).
- Neem een tekst met tussenkopjes en knip de kopjes los van de alinea’s. Leg de spullen op de grond. Laat de kopjes bij de alinea’s zoeken.
Zo werk je aan leesplezier én zorg je voor uitdaging want… Je kind of leerling zal zich afvragen: wat gaan we morgen doen?
Succes en veel plezier.
