In het weekend van 23 april stond er in het AD een stuk over Klassewerkplek van Paul Baan. Hij is oprichter daarvan omdat hij als zijinstromer merkte dat het werkplezier soms ver te zoeken is in het onderwijs.
Als remedial teacher werk ik op meerdere scholen en heb ik in de praktijk leerlingen van diverse scholen uit de omgeving. Kijkend naar de leerlingenzorg die is geboden en het ‘hart voor de zaak hebben’ (ik ging het onderwijs in met de intentie iedere leerling te helpen groeien en daar zou ik mijn uiterste best voor doen), kan óók ik concluderen dat het werkplezier bij leerkrachten niet altijd hoog scoort. Hoe is dat bij jou? Sterker nog, ik zie bij leerlingen die zorg nodig hebben dat leerkrachten regelmatig ‘minder’ doen dan in hun macht ligt. Er heerst een hoge werkdruk en daardoor is er minder werkplezier. Dat heb ik in mijn tien jaar voor de klas ook ervaren. Nu werk ik meer dan fulltime in mijn eigen praktijk maar heb veel meer werkplezier.
Extra’s zorgen niet voor werkplezier
Al die extra’s (je kent ze wel: een techniek dag, burgerschap, vader- en moederdagknutsels, relaties en seksualiteit, projectweken, verkeerslessen enz.) die er in het jaarlijkse rooster sluipen, gaan ten koste van de aandacht voor/ de band met de leerling én de inhoud van de basisvaardigheden want al die extra’s kosten tijd en energie i.v.m. voorbereidingen en eventuele vergaderingen en commissies.
Is back to basic dan de oplossing?
Eerder schreef ik al eens over het belang van automatiseren (van de basisvaardigheden zoals: lezen, rekenen en taal). Automatiseren is voor leerlingen (en voor leerkrachten) een onderdeel van de les dat vrij ‘saai’ maar wel degelijk effectief en HEEL HARD NODIG is.
Heb je ook direct het beeld van tafels klassikaal opdreunen in je hoofd? Automatiseren is een onderdeel wat vrij simpel aangepast kan worden zonder vele voorbereiding en inspanning van de leerkracht. Namelijk door bewegend leren in te zetten. Als je als leerkracht ervaart dat je leerlingen weer te porren zijn voor je lessen en uitkijken naar je activiteiten dan krijg jij (weer) meer werkplezier.
Zittend aan een tafeltje
Op LinkedIn kwam ik deze week een post tegen met vragen over het onderwijs van nu: leer je het beste in een lokaal aan een tafeltje? Waarom bieden we leerlingen deze lesstof aan (ze komen uit het boek van Claire Boonstra dat ze schreef voor Operation Education).
Het zijn vragen die mij ook zijn gesteld toen ik voor de klas stond. Door onderwijsadviseurs en collega’s. Nu stel ook ik die vragen aan de professionals in de trainingen. Het is goed om een doel voor ogen te hebben in je werk. Het doel van de les, het doel van je beroep, het doel van jou als persoon daarbij en het nut van de activiteiten, de plek en de manier waarop. Als je die scherp voor ogen houdt, werk je onbewust ook aan werkplezier. Je kan namelijk best aan het automatiseren van sommen tot 100 werken zónder dat je leerlingen in een schriftje binnen 3-5 seconden het antwoord noteren.
Bewegen is effectief
Hoe dan? Zul je wellicht denken. Dat kan op verschillende manieren (met de hele klas/ een groepje of individueel. Op hetzelfde moment of verdeeld over de dag). Kies een manier die bij je past. Ik geef je hier 3 voorbeelden waarbij jij bedenkt of je werkt met een tijdsaspect of niet:
- Maak/ Neem een getallenlijn en geef een kind 5 sommenkaartjes. Laat uitrekenen en op de goede plek neerleggen
- Laat leerlingen door de klas lopen en elkaar een wandelend sommendictee geven (voorafgaand geef je ze als taak om 5 tot 10 sommen met correcte antwoorden tot 100 voor de ander te bedenken met een bepaalde moeilijkheid zoals het overschrijden van het tiental en/of honderdtal, een bijna 100 som enz.)
- Zorg voor dobbelsteenspellen en benodigdheden en laat leerlingen dit op de grond, in de speelzaal of buiten op het plein oplossen.
Dit is een kleine greep uit de mogelijkheden voor dit ene beschreven lesdoel. Anders werken zorgt dat leerlingen anders leren en anders is niet altijd beter maar wel veranderend. Dezelfde stof anders tot je nemen activeert de hypocampus in hersenen. Hierdoor ervaren de leerlingen niet dat ze aan het herhalen zijn. Voordat iets geautomatiseerd is, moet je het 200x herhalen. Daag je leerlingen en jezelf uit met bewegend leren tijdens de lessen. Zo creëer je werkplezier voor je leerlingen én voor jezelf.
Werkplezier voor jou direct vergroten
Wat nou als je bewegend leren in kunt zetten in elke les, in je toch al overvolle schema zonder dat je eindeloze ruimte nodig hebt?
We maken het niet alleen plezieriger voor de leerlingen maar ook voor jou zodat je tijd overhoudt, structuur creëert, leerlingen geconcentreerd met de lesstof bezig zijn waarbij ze ook nog eens werken met hun hele lijf, successen ervaren en meer zelfverzekerd zijn.
Dat leer ik je graag in de training op 18 mei. Wist je trouwens dat deze training ook via het scholingsbudget of de NPO gelden te betalen zijn? Overleg met je directeur en neem snel contact op. Er is slechts plek voor 4 mensen.
