Bewegend leren is in mijn ogen handelend leren: leren met je hele lijf.
Als je actief bezig bent met leerstof landt de stof beter. Er zijn verschillende boeken vol geschreven en studies naar gedaan, over hoe dat werkt in het brein. In mijn vorige twee blogs droeg ik je verschillende fijne boeken over bewegend leren i.c.m. de werking van het brein aan. Je vindt ze HIER en HIER.
Bewegend leren is in mijn optiek ook niet perse met z’n dertigen rennen op het schoolplein. Als je in februari en maart mijn webinars over bewegend leren hebt gevolgd dan is dit geen nieuws meer voor je. Toen heb ik je al uitgebreid uitgelegd waarom ik een voorstander ben van handelend leren. Soms gaat dat bewegend leren met zijn allen op het schoolplein zelfs zijn doel voorbij. Daarom deel ik graag dit inzicht met je:
Trage verwerkingssnelheid
Denk maar eens aan leerlingen met een trage verwerkingssnelheid. Voordat zij doorhebben wat de bedoeling van de activiteit is, rennen de klasgenoten alle kanten al op. Deze leerling rent dan doelloos achter de massa aan zonder bewust te weten waar hij of zij dan eigenlijk mee bezig is. Dus een bewegend leren opdracht op het schoolplein of in de speelzaal met de hele klas tegelijk is soms minder effectief. Kijk naar de leerlingen die je begeleid met ogen die zien wat die leerlingen nodig hebben. De één is een beelddenker, een taaldenker, hoog- of meer begaafd. Een ander heeft dyslexie, ADHD, Autisme, TOS of dus een trage verwerkingssnelheid. (Pin mij er niet op vast als ik nu een doelgroep overgeslagen heb, je begrijpt mijn punt). Zoveel leerlingen, zoveel aanpakken zijn er tegenwoordig nodig en dat is in een grote klas niet altijd haalbaar.
Tijd voor wat anders?!?
Daarom is het dus soms fijner om in wisselende werkvormen en samenstellingen van leerlingen te werken aan leerdoelen. Anders dan de traditionele vorm waarbij de leerlingen veel aanhoren, af en toe met plaatjes de uitleg ondersteund krijgen en voornamelijk zelf niet mogen handelen. Zorg er dus voor dat je leerlingen wel handelend aan de slag gaan.
Effectieve directe instructie en bewegend leren zijn een gouden combi
Durf methodes los te laten en ken de leerlijnen
In mijn tien jaar als leerkracht heb ik veel verschillende scholen van binnen gezien en de daarbij behorende manieren van werken binnen schoolteams. In een training van Marcel Schmeijer destijds werd ons dit al op het hart gedrukt. Ik ben het nooit vergeten want dat is wat ik zoveel om mij heen zag gebeuren: leerkrachten volgden klakkeloos wat er op het programma van de methode stond. Ik merkte het zelf ook, in mijn eerste jaar in groep 3, dat het fijn is om handvatten te hebben, maar ook hoe belangrijk het is om zelf te blijven nadenken. Methodes worden veelal geschreven door mensen die het bedenken maar niet altijd zelf in de praktijk ervaren hebben om het uit te voeren.
De basis
Denk je maar eens in: als doelen niet behaald worden omdat er amper aandacht aan besteed wordt vanuit de methode, dan is het zinvoller om daar wel bij stil te staan in plaats van door te sjezen naar het volgende. Juist in de groepen 3,4 en 5 wordt héél veel basisstof aangeleerd. Juist hier moeten leerlingen nog handelend leren en zelf ervaren hoe bewerkingen in zijn werk gaan. Het liefst met zoveel mogelijk verschillende concrete materialen. Als daar te snel aan voorbij gegaan wordt, dan komt dat vroeg of laat toch tot uiting in de ontwikkeling van de leerlingen. Natuurlijk moet je wel kunnen inschatten of je er juist meer tijd en aandacht aan moet besteden of niet. Dat is weer stof voor een heel ander blog 😉
Winst
Daarom is effectieve directe instructie (waarbij leerlingen handelend meedoen met de instructie) al zo’n winst. Het brein is volop in de weer om nieuwe en sterke verbindingen in die hersengebieden aan te leggen. Als een leerling daarna ook nog samen met een andere leerling aan de slag gaat en er over kan vertellen heeft hij of zij een ideale leeromstandigheid gekregen. Als er dan daarnaast óók nog een actieve verwerkingsvorm kan worden toegepast draait het brein op volle toeren en is er een zo groot mogelijk leerrendement te behalen. Dat is wat je je leerlingen wilt bieden toch?
Automatiseren
Zodra de nieuwe leerstof aangeboden is, is het zaak om te zorgen dat die raderen in het brein op volle toeren blijven draaien. Hoe? Nou door te zorgen dat de stof eigen gemaakt wordt. Door veel te herhalen gaan bepaalde rekenhandelingen of spellingregels als ‘vanzelf’, het kost de leerling minder moeite om de geleerde stof op te roepen en toe te passen in eenzelfde of andere situatie.
200 keer
Voordat iets automatisch gaat moet je echt wel soms 200 keer bezig zijn met de som of spellingregel. Denk maar even aan de spellingregels waarbij je moet weten of je molen of mollen/ bomen of bommen schrijft. Dit leert een leerling al in groep 4 en zelfs als de leerling de basisschool verlaat, is de kans aanwezig dat hij of zij dit nog niet uit elkaar kan houden en per woordbeeld bekijkt of het er wel ‘goed’ uitziet. Het doel is dan dus na 4 jaar nog steeds niet behaald.
Actiever = beter
Met behulp van bewegend leren (lees leren met het hele lichaam) zijn leerlingen actiever, meer betrokken en gefocust en doen zij veel succeservaringen op omdat zij voornamelijk handelend bezig zijn. Dat kan via verschillende zintuigen, in een actieve vorm, waarbij ze dus lijfelijk veel in beweging zijn maar ook door spelenderwijs met de leerdoelen aan de slag te gaan. De afwisseling tussen al die werkvormen en groepssamenstellingen zorgt voor een actief brein en dus weer voor die verbindingen in de hersenen.
Wil je leren hoe je dat optimaal voor jouw leerlingen in kan zetten?
Op 2 april en 1 mei geef ik weer trainingen om je leerlingen (en jezelf als begeleider) in actie te krijgen.
Ik leer je hoe je:
- rekening kan houden met het aanbod wat past bij jouw leerlingen
- geen belemmeringen meer ondervindt om aan de slag te gaan met bewegend leren
- de methode als handvat kunt zien maar ook zelf weet wat effect heeft en daarmee durft te spelen
- werkdrukvermindering ervaart i.p.v. verhoging
- je weer met passie je werk kunt uitvoeren
Zodat je leerlingen:
- plezier tijdens de lessen ervaren
- actief en geconcentreerd met de lesstof bezig zijn
- je lesdoelen behalen
- successen boeken
- zelfverzekerd zijn
- faalangst naar de achtergrond voelen verdwijnen
Voor slechts €347,- exclusief BTW krijg je:
- Een verrassingsbox met handige materialen
- Een training waarin theorie, eigen ervaring en praktijkvoorbeelden gecombineerd worden
- De gelegenheid om aan je lesdoelen voor de komende periode te werken
Zodat jij zonder werkdruk en beren op je weg kunt starten met bewegend leren in jouw leerling begeleiding (in de klas of je eigen praktijk).
PS. Wil jij als onderwijsprofessional de training volgen vanuit het scholingsbudget? Totaal geen probleem. Geef dit dan wel direct even aan.
