EHBB: Eerste hulp bij begrijpend lezen 🙂
Een verbandje leggen doe je toch alleen bij EHBO? Nee hoor ook bij begrijpend lezen! In de groepstraining ‘Alle teksten de baas’ is het steevast een onderdeel dat we behandelen (tekstverbanden). Daarbij is het ook een moeilijk onderdeel want tekstverbanden zijn minder snel zichtbaar dan zo’n EHBO-verband en het duurt langer voor deze vaardigheid goed getraind is. In principe kun je het EHBO-verband en een tekstverband wel met elkaar vergelijken. Ze houden de boel bij elkaar en zorgen voor een geheel.
Lekker verwarrend
We leren als kind op school over tekstverbanden, relaties leggen en alles wat daar bij hoort: signaalwoorden.
In taalopdrachten worden het weer voegwoorden of verbindingswoorden genoemd (om twee korte zinnen met elkaar samen te voegen/ te verbinden tot één lange zin).
Kortom we kunnen tekstverbanden dus best zien als een verband uit de verbanddoos of voegsel om je tegels zoals in de badkamer met elkaar samen te voegen tot een mooi geheel maar… wat zijn dat nou precies?
Die signaalwoorden die tekstverbanden aangeven?
De ervaring leert
Ik merk steeds vaker dat ouders en leerkrachten dit ook lastig vinden en daardoor hun kinderen/leerlingen zelf ook minder goed kunnen begeleiden bij het huiswerk omtrent begrijpend lezen. Daarom dit blog om wat meer kennis hierover te delen.
Signalen oppikken
Zoals in de taalopdrachten op school wordt uitgelegd zijn signaalwoorden (ook dus voegwoorden of verbindingswoorden genoemd, in dit blog vanaf nu beschreven als signaalwoorden) woorden die jou als lezer een signaal geven: Hé let op! Hier komt een tekst verband aan. Dat kan dus te maken hebben met zinnen die bij elkaar horen maar ook stukken tekst, zoals verschillende alinea’s waarmee de schrijver wil aanduiden dat die verband houden met elkaar, bijvoorbeeld in een betoog.
Voorbeelden
Een simpel voorbeeld is een tegenstelling. Die komen vaak voor in het midden van zinnen:
Ik lust geen koffie maar ik vind het wel lekker ruiken.
Ik heb hoogtevrees echter ga ik wel in de achtbaan.
Soms staan signaalwoorden ook vooraan in een zin.
Zoals vaak bij een opsomming:
Eerst ga ik naar de winkels, vervolgens naar de sportschool, tenslotte komt er vanavond nog een vriendin bij mij langs.
Een andere variatie van een opsomming is wanneer er afwisselend gewerkt wordt met leestekens en woorden zoals in onderstaand voorbeeld:
Als je op vakantie gaat moet je het volgende meenemen: Een koffer, je reisdocumenten, kleding, zonnebrand, EHBO spullen en nog veel meer!
Daar zijn ze dan
Er zijn zo al meer dan 10 groepen waarin je de signaalwoorden kunt verdelen:
– Opsomming
– Reden/ Oorzaak-gevolg
– Aanleiding
– Voorbeeld
– Tegenstelling
– Conclusie
– Voorwaarde
– Plaats
– Doel-middel
– Overeenkomst-verschillen
Je snapt, dat is een heel gedoe om al die signaalwoorden (per soort tekstverband) uit je hoofd te leren, dat hoeft ook niet, daarom gebruiken we tijdens de begeleiding altijd de spiekbrief met deze groepen erop en af en toe vullen wij ook die spiekbrief nog weer aan.
Groepstraining ‘Alle teksten de baas’
Op maandagmiddag 06 mei start er een nieuwe groepstraining Alle teksten de baas waarin kinderen van groep 5-8 werken aan hun vaardigheden om binnen zes lessen àlle teksten echt de baas te worden.
Tekstverbanden is maar één onderdeel van deze nuttige training.
We gaan het ook hebben over woordenschat, samenvatten, verwijswoorden, synoniemen en meer.
Kan jouw kind/ leerling dit wel gebruiken? Klik dan op de onderstaande button voor meer informatie en direct aanmelden.
Heb ik je (nieuwe) inzichten geboden? Dan vind ik het erg leuk als je dit met mij of anderen voor wie dit interessant is zou willen delen dat kan via onderstaande social media buttons.
